Türkiye ve Dünyada
Hibrit Eğitim Uygulamaları
Gökay Hamdi Şenel
üz yüze eğitim yılardır dünyada ve ülkemizde kabul görmüş,
eğitimin vazgeçilmezi olarak kabul edilmiş ve günümüzde
hala tercih edilip uygulanmaya devam edilen bir yöntemdir.
Bugün dünyanın dört bir yanında verilen eğitimlerin çoğuz
yüz yüze gerçekleşmektedir. Yüz yüze eğitim, eğitmen ve
öğrencilerin fiziksel olarak aynı ortamda bulunduğu, bilgi alışverişi
yapabildiği ve etkileşimde bulunabildiği bir eğitim yöntemidir.
Ancak teknolojinin hızla yayılması, şartların ve ihtiyaçların farklılaşması ile birlikte eğitimde de
farklılıkların doğmasvı kaçınılmaz bir durumdur. Bu ihtiyaçlar kurumları ve insanları zaman zaman
uzaktan eğitime yönlendirmiştir. Aslında uzaktan eğitim modern ve teknolojik gözükse de temelleri
mektuplaşma ve matbaa çalışmaları ile atılmıştır. Eğitmenlerin materyaller üzerinden öğrencilere
dokunması, eğitmesi ve sonrasında gelişen teknoloji ve iyileşen şartlar ile uzaktan eğitimin
günümüzdeki haline erişmesi de süreçte karşımıza çıkmaktadır.
Yüz yüze eğitime alternatiflerin gelişmesi,
ihtiyaçların çeşitlenmesi, farklılaşması
kurumları ve insanları farklı farklı arayışlara
sürüklemiştir. Bu değişim anlayışı zaman
zaman üniversitelerde denenmiş sonuç olarak
başarılı olmuş ya da tercih edilmemiştir.
Günümüzde ise 2020 Ocak ayında
beklenmedik şekilde dünyayı yavaş yavaş
etkilemeye başlayan COVID-19 ile birlikte
ihtiyaçlar bir kez daha gözden
geçirilmeye başlanmıştır.
Kurumlar çözüm arayışlarına
girmiş, eğitimi verimli şekilde devam ettirmenin
ve aynı zamanda insan sağlığını korumanın
yollarını aramışlardır. Yüz yüze eğitimin
imkânsızlığının baş göstermesi ile birlikte acil
pandemi durumuna geçilmiş eğitimler iptal
edilmiş ya da uzaktan eğitime taşınmıştır. Yüz
yüze dersler yavaş yavaş yerlerini
çevrimiçi-eşzamanlı ve eş zamansız derslere
bırakmış ve süreç başka bir boyuta taşınmıştır.
Bu sebeplerle uzaktan eğitim herkesin
gündemine gelmiş, kabul görmeye ve yüz yüze
eğitimin yerini almaya başlamıştır. Uzaktan
19
eğitim de kendi içinde farklı şekillerde kabul
görmeye başlamış yer yer eğitsel videolar
tasarlanmış, yer yer sadece yazılı kaynaklar
kullanılmış ve büyük oranda ise
çevrimiçi-eşzamanlı dersler faaliyete geçmiş
eğitmen ve öğrenciler çevrimiçi platformlar
aracılığı ile bir araya getirilmiştir. Acil pandemi
süresince okullar dönemlik faaliyetlerini alınan
önlemler dâhilinde noktalamış ve yeni dönem
çalışmalarını acil pandemi kısıtlamaları
dâhilinde düzenleyerek bir sonraki dönemine
erişmişlerdir.
Varılan noktada eğitimlerin bir kısmının yüz
yüze devam etmesi, bir kısmının da
çevrimiçi-eş zamanlı şekilde sürdürülmesi
düşüncüleri ortaya çıkmıştır. Üniversitelerin bir
kısmı tamamen çevrimiçi eğitime geçtiğini
açıklamış, kimisi de alternatif yöntem
arayışına girmiştir. Tam bu noktada Hibrit
eğitim bir alternatif olarak ortaya çıkmıştır.
Etkilerin standartlaşması, yeni normalin kabul
görmesi ile birlikte fiziksel olarak sınıfta
bulunma ya da uzaktan çevrimiçi katılabilme
seçeneği gündeme gelmiştir. Uzaktan
eğitimde Hibrit seçeneği makul bir seçenek
olarak konuşulmaya başlanmış ve beraberinde
birçok avantajı getirdiği konusu gündeme
gelmiştir. Hibrit eğitim yüz yüze eğitimin
avantajlarının yanı sıra uzaktan eğitimin
artılarını da bünyesinde bulundurarak çok
çeşitli, verimli ve ideal bir dönüşüm
vadetmektedir. Acil pandemi dolayısıyla ara
verilen derslerin sosyal mesafe korunarak
devam edebilmesi, kendi memleketine ya da
ülkesine dönmek zorunda kalan öğrencilerin
eğitimlerini uzaktan sürdürebilmesi ve tüm bu
paydaş öğrencilerin aynı kalitede eğitim
alabilmesini oldukça cazip bir seçenek olarak
karşımıza çıkarmaktadır.
Bu ihtiyacın acil pandemi sebebi ile gündeme
gelmesi aslında ilk değildir. Geçmişte eğitim
vermekte olan kurumların gerek teknolojik
gelişmelere ayak uydurmak, gerekse bütçe
problemlerini en aza indirmek için bu yönteme
başvurdukları ve giderlerini azaltmaya çalıştıkları
dönemlere de rastlamak mümkündür.
Tekdüzeleşmiş eğitim sistemlerini geliştirmek
insanlara daha farklı seçenekler ve derin fırsatlar
sunabilmek adına bu gelişimi tercih etmiş
kurumlar ile karşılaşmak da mümkündür. Bu
gelişimi gerçekleştirmelerinin bazı sebepleri
piyasada farklı bir çehreye bürünmek, kişi ve
kurumlara farklı hizmetler sunmak ve eğitimi
çeşitlendirmek olarak görülebilir. Fakat içinde
bulunduğumuz yeni normal olayı başka bir
boyuta çekmiş ve Hibrit eğitimin bir seçenek
olarak karşımıza çıkmasından artık bir gereklilik
olduğu da gözler önüne serilmiştir.
